Çocuk danışmanlığı, okul öncesi ve okul çağı çocuklarında görülebilen davranışsal, duygusal ve gelişimsel sorunları çocuğun gelişim alanlarına göre desteklemek amacıyla alınan danışmanlık hizmetidir. Çocuklar, olası problemlerde kendilerini sözcüklerle ifade etmek yerine davranışsal veya duygusal mesajlar verir. Ebeveynlerin bu mesajları iyi okuması ve psikolojik destek almak için başvuruda bulunması önemlidir. Bu sayede çocukların danışmanlık sürecinde yaşamda karşılaştığı zorluklarla baş etme becerisi kazanması, duyguları ve davranışlarıyla ilgili farkındalığının artması, kendini doğru yollarla ifade etmeyi öğrenmesi hedeflenmektedir.
Ergenlik döneminde olan bireyler, çocukluktan genç yetişkinliğe adım attıkları için bilişsel, fiziksel, duygusal birçok alanda gelişim ve değişim göstermektedir. Bu değişim ve gelişim de çocuklar için olduğu kadar aileler içinde zorlayıcı olabilmektedir. Bu dönemde kendini daha özgür hisseden, kendi kararlarını vermek isteyen çocuklar ve bu kararları vermek için henüz erken olduğunu düşünen ebeveynler arasında bazı çatışmalar başlayabilir. Bunların yanında ergenlik dönemindeki bireyler, sosyal ilişkilerde, okulda, derslerinde de problemler yaşayabilirler. Bu nedenle ergenlik sürecinde olan bireylerin ve ailelerin bu süreci daha sağlıklı şekilde geçirebilmeleri ve ileride oluşabilecek daha büyük krizleri önlemek amacıyla danışmanlık sürecinden faydalanmaları yararlı olacaktır.
Çocuk – ergen danışmanlığında görüşmeler çocukla gerçekleşecek olsa da ailelerinde etkin katılımı beklenmektedir. Terapi sürecini yürüten uzman psikoloğun verdiği geri bildirimlere ailelerin önem vermesi, söylenenlerin uygulanmaya çalışılması ve ailenin işbirliği içinde olması çocuk – ergen danışmanlığından daha verimli şekilde yararlanmaları anlamına gelmektedir.
Çocuğumu Psikoloğa Götürürken Ne söylemeliyim?
Çocuğu psikoloğa götürmeden önce kesinlikle doğru açıklama yapılması gereklidir. ‘Bir arkadaşıma gidiyoruz’, ‘doktor abla/abiye gidiyoruz’ gibi açıklamalar yapılması doğru değildir. Çocuğa yalan bilgi verilmemelidir. Öncelikle çocuğa bir açıklama yapılmalıdır, bu açıklama çocuğun yaş düzeyine uygun, çocuğu suçlamayan, onun gibi başka çocuklarla da görüşen bir uzmana gideceği söylenmelidir. Gerekirse çocukla birlikte ebeveynlerin kendilerinin de, hep beraber bazı konular hakkında danışacakları, yardım alacakları belirtilebilir.
Okul öncesi çocuklara; ‘‘Seninle oyunlar oynayabileceğin, resimler yapabileceğin ve sohbet edebileceğin bir yere gidiyoruz. Orada bir abi/abla olacak ve onunla istediğin gibi konuşup, oyunlar oynayabilirsin.’’ gibi bir açıklama yapılabilir.
Okul çağı çocuklarda ise; ‘‘Birlikte bir psikoloğa gideceğiz. Her çocuğun zaman zaman hayatta zorlandığı konular olabilir, bunları bir psikolog ile paylaşmak iyi gelir. Çünkü onlar senin gibi sorunlar yaşayan birçok çocukla görüşür ve onlara yardımcı olmaya çalışır. Psikolog da bize yaşadığın korkular, arkadaş ilişkileri vb. gibi konusunda yardımcı olacak. Zaman zaman oyunlar, etkinlikler yapacak zaman zaman da sohbet edeceksiniz.’’ gibi bir açıklama yeterli olacaktır.
Çocuk ergenlik döneminde ise ya da çocuğun yaşadığı problem aile ilişkileri ve aileye karşı davranış problemleri ile ilgiliyse ‘biz’ dilini kullanmak daha yararlı olacaktır. ‘‘Birlikte bir psikoloğa gideceğiz. Her ailenin zaman zaman hayatta zorlandığı konular olabilir, bunları bir psikolog ile paylaşmak iyi gelir. Çünkü onlar bizim gibi sorunlar yaşayan birçok çocuk ve aile ile görüşür ve onlara yardımcı olmaya çalışır. Psikolog da seninle de bizimle de görüşecek ve aşamadığımız problemler için bize yardımcı olacak. Seninle görüştüğü zamanlarda zaman zaman oyunlar, etkinlikler yapacak zaman zaman da sohbet edeceksiniz.’’
ÇOCUK VE ERGENLERE YÖNELİK DANIŞMANLIK HİZMETLERİ
- Travma (Kaza, Hastalık, Ameliyat, Ölüm, Şiddet, İstismar, Boşanma, Vb.)
- Davranış Ve Uyum Problemleri
- Okula Uyum Süreci
- Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite
- Özel Öğrenme Güçlüğü
- Sınav Kaygısı
- Risk İçeren Davranışlar
- Sosyal Beceri Eksiklikleri
- Bağımlılıklar (internet bağımlılığı, oyun bağımlılığı vb.)
- Özgüven Eksikliği
- İçe Kapanıklık ve Sosyal Kaygılar
- Ayrılık Kaygısı
- Alt Islatma
- İnatçılık
- Tırnak Yeme
- Kardeş Kıskançlığı
- Yeme Ve Uyku Bozuklukları
- Tuvalet Eğitimi
- Konuşma Bozuklukları
- Gecikmiş Konuşma
- Tikler
- Akran Zorbalığı
- Akran İlişkileri
- Öğrenme Performansını Arttırma Vb.
Psikolojik Test Uygulamaları
- Wechsler Çocuklar için Zeka Testi (WISC-R)
- DENVER – II Gelişim Tarama Testi
- CAS Bilişsel Değerlendirme Testi
- Metropolitan Okul Olgunluğu Testi
- Peabody Resim-Kelime Testi
- Gessel Gelişim Figürleri Testi
- Goodenough Harris Adam Çizme Testi
- Bender Gestalt Görsel Motor Testi
- Frostig Görsel Algı Testi
- Beier Cümle Tamamlama Testi
- CAT (Çocuklar için Algı Testi)
- Louisa Düss Psikanalitik Hikayeler Testi
- Projektif Testler vb.
